انبار هوشمند چیست؟
آیا می‌دانستید که 69 درصد از مصرف‌کنندگان اگر بتوانند در یک روز، سفارش خود را تحویل بگیرند، مشتری وفادار برند شما می‌شوند؟ یافتن راه‌هایی برای افزایش سرعت، دقت و کارایی زنجیره تأمین، یکی از اولویت‌های اصلی در موفقیت کسب‌وکارهای فعال در حوزه تجارت الکترونیک است. انبارداری جزء ذاتی مهم زنجیره تأمین است. معرفی یک سیستم مدیریت انبار هوشمند راهکاری فوق‌العاده برای به حداکثر رساندن کارایی عملیاتی، برآورده کردن انتظارات مشتریان و پیشی گرفتن از رقبا است؛ اما انبار هوشمند چیست؟ در این مقاله، به طور کامل در مورد انبار مکانیزه صحبت می‌کنیم.
معرفی انبار هوشمند
انبار هوشمند (Smart Warehouse) یک مرکز با فناوری پیشرفته است که از سیستم‌های خودکار (اتوماسیون) برای انبارداری استفاده می‌کند. این انبارها به حسگرها و سایر فناوریهای دیجیتال مجهز هستند تا کارآمدتر از انبارهای سنتی کار کنند. به‌عنوان‌مثال، از حسگرها می‌توان برای ردیابی مکان موجودی یک محصول خاص در انبار استفاده کرد و از طرفی، نرم افزار می‌تواند چیدمان انبار را بهینه کند.
اصول انبارداری هوشمند به طور فزاینده‌ای محبوب شده است؛ زیرا مشاغل به دنبال راه‌هایی برای کاهش هزینه‌ها و بهبود کارایی خود هستند. علاوه‌بر این، انبارهای هوشمند اغلب از دستگاه‌های پیشرفته مانند تسمه‌نقاله و ربات‌های خودکار استفاده می‌کنند که محصولات را از یک مکان به مکان دیگر منتقل کنند. این امر نیاز به نیروی انسانی را کاهش می‌دهد و به انبار اجازه می‌دهد به صورت 24 ساعته کار کند.
مزایای انبار هوشمند و مکانیزه
برخی گزارش‌ها پیش‌بینی می‌کنند که ارزش بازار انبارهای هوشمند تقریباً دو برابر می‌شود. تخمین زده می‌شود که ارزش بازار این انبارها از 14 میلیارد دلار در سال 2021 میلادی به حدود 25 میلیارد دلار تا سال 2027 برسد. انبارهای هوشمند مزایای بسیاری از جمله بهبود خدمات مشتری و کاهش هزینه‌ها را به همراه دارند. از مزایای این انبارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بهبود دقت و کارآیی
موجودی نادرست از نظر زمان، پول و رضایت مشتری باعث تحمیل هزینه‌های اضافی می‌شود. انبارهای هوشمند از فناوریهای پیشرفته مانند برچسب‌ها و حسگرهای RFID برای ردیابی موجودی در زمان حال استفاده می‌کنند. درنتیجه، منجربه افزایش دقت و کارایی می‌شوند.
افزایش میزان نظرات
یک انبار هوشمند از لحظه‌به‌لحظه عملیات انبار، گزارش ارائه می‌دهد. این موضوع به مدیران اجازه می‌دهد تا شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) را مشاهده کنند و نظارت کاملی بر زنجیره تأمین داشته باشند. هوشمندسازی انبارها به کنترل بهتر موجودی کمک می‌کند.
کاهش هزینه‌های عملیاتی
انبارهای هوشمند نیاز به نیروی انسانی را کاهش می‌دهند و عملکرد انبار را بهینه می‌کنند. این موضوع منجربه کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود؛ بنابراین فشار مالی از روی مصرف‌کننده کم می‌شود و کسب و کار می‌تواند محصولات خود را با قیمت کمتری به بازار عرضه کند.
بهبود خدمات مشتری
مشتریان وقتی محصولی را که سفارش داده‌اند به سرعت در درب منزل تحویل می‌گیرند، خوشحال می‌شوند. وجود انبار هوشمند به معنای بازدهی بیشتر، قیمت پایین‌تر و ارسال سریع‌تر است که همه این‌ها رضایت مشتری شما را به همراه دارند.
کاهش نیاز به کار دستی
استفاده از فناوری از جمله ربات‌ها، نیاز به کار دستی را که یکی از مهم‌ترین هزینه‌های انبارداری است، کاهش می‌دهد. به‌این‌ترتیب، نیروی انسانی کمتری در انبار مشغول به کار می‌شود و همه‌چیز به صورت سیستمی و هوشمند عمل خواهند کرد.
کاهش آسیب و عدم دقت
کالاها از بین می‌روند، به درستی در جای خود قرار نمی‌گیرند یا با دیگر محصولات غیرمشابه مخلوط می‌شوند. این موضوع پیگیری کالاهای موردنظر را چالش‌برانگیز می‌کند. بااین‌حال، استفاده از حسگرها و تگ‌های RFID می‌تواند مکان هر کالا را در کسری از ثانیه ردیابی کنند.
بررسی سریع موجودی
یک انبار هوشمند می‌تواند در زمان حال، موقعیت و وضعیت هر کالا را مشخص کند. این دادهها می‌توانند مدیریت موجودی را ساده کنند و هزینه ذخیره‌سازی و ردیابی محصولات را کاهش دهند. علاوه‌بر این، شفافیت در فرآیند موجودی می‌تواند به شناسایی خطاها و ناکارآمدی‌ها کمک کند.
توانایی تجزیه‌وتحلیل
انبارهای هوشمند از هوش مصنوعی و آنالیز پیشرفته برای به دست آوردن بینش در مورد عملیات انبار استفاده می‌کنند. این تجزیه‌وتحلیل‌های پیشرفته می‌توانند به تخمین سفارشات آتی و برنامه‌ریزی برای نوسانات فصلی تقاضا (زمان‌های پیک خرید) کمک کند.پ
افزایش استفاده از فضای انبار
مرتب‌سازی سیار و چیدن اتوماسیون کالاها توسط ربات‌ها به ویژه در راهروهای باریک و در میان قفسه بندی بلندتر، سریع‌تر و راحت‌تر خواهند بود. انبارهای هوشمند می‌توانند فضای انبار را افزایش دهند؛ زیرا امکان جاسازی هر کالا به صورت بهینه در مکان مناسب وجود دارد.
انواع تکنولوژی برای هوشمند سازی انبار
تکنولوژی مورد استفاده در انبار هوشمند به دو دسته اتوماسیون دیجیتال و اتوماسیون فیزیکی تقسیم می‌شود. تمرکز اتوماسیون دیجیتال بر جایگزینی نرم افزار، به جای عملیات دستی اشاره دارد. این به معنای معرفی نرم افزار و سیستمی است که با ردیابی موجودی، گزارش و جمع‌آوری دادهها سروکار دارد. اتوماسیون فیزیکی به جایگزینی تجهیزات پیشرفته به جای کارهای فیزیکی اشاره دارد. تجهیزات پیشرفته شامل ربات‌ها، پهپادها، نوار نقاله‌های خودکار، وسایل پوشیدنی (هدست واقعیت مجازی)، جرثقیل‌ها و سایر موارد هستند. بااین‌حال، در ادامه به انواع تکنولوژی مورد استفاده در انبارهای هوشمند اشاره می‌کنیم:
1. اینترنت اشیا
اینترنت اشیا احتمالاً محبوب‌ترین فناوری مورد استفاده در انبار هوشمند است. این تکنولوژی چندین کاربرد مختلف دارد. برای مثال، مدیران انبار با استفاده از سیستم‌های ردیابی موجودی می‌توانند از قبل، شرایط موجودی محصولات را بررسی کنند. از طرفی، استفاده از سیستم‌های تجزیه‌وتحلیل برای خواندن دادهها از انبار می‌تواند برای اجرای اقداماتی برای ایمن نگه داشتن کالا از سرقت، آسیب و غیره استفاده شود.
2. تکنولوژی RFID
RFIDها تگ‌های دیجیتالی هستند که روی موجودی کالاها به محض ورود به انبار قرار می‌گیرند. به جای اینکه کارکنان به صورت دستی هر بسته را اسکن کنند، مزیت اصلی تکنولوژی RFID این است که می‌تواند تگ‌ها را از راه دور بخواند. این موضوع باعث صرفه‌جویی قابل‌توجهی در زمان و انرژی برای شناسایی، یافتن و انتخاب کالاها می‌شود.
3. وسایل نقلیه هدایت شونده خودکار (AGV) و ربات‌های متحرک خودمختار (AMR)
وسایل نقلیه هدایت شونده خودکار برای جابجایی کالاها در انبار هوشمند استفاده می‌شوند. چنین تجهیزاتی مخصوصاً برای جابجایی محصولات سنگین مفید هستند. AGVها شامل لیفتراک‌ها و پالت‌های خودران هستند. آنها به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند که مسیرهای دیجیتالی از پیش تعیین‌شده را در انبار برای بارگیری و تخلیه کالاها دنبال کنند. همچنین این دستگاه‌ها برای کار کردن به اپراتور نیاز دارند.
4- هواپیماهای بدون سرنشین
پهپادها به طور فزاینده‌ای برای مدیریت موجودی، به ویژه در انبارهای بزرگ محبوب شده‌اند. این هواپیماها می‌توانند به سرعت موجودی را اسکن و بررسی کنند و به مناطقی برسند که برای نیروهای کار انسانی چالش‌برانگیز هستند. هواپیماهای بدون سرنشین، فرآیندهای ذخیره‌سازی کالا را در مکان موردنظر ساده می‌کنند و خطرات مرتبط با دسترسی به قفسه‌های با ارتفاع بالا را به حداقل می‌رسانند.
5- هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی
هوش مصنوعی با پیش‌بینی روندها و خودکارسازی فرایندهای پیچیده می‌تواند تصمیم‌گیری بهتر را برای مدیریت انبار هوشمند ارائه دهد. الگوریتم‌های یادگیری ماشینی، داده‌های تاریخی را برای پیش‌بینی تقاضای بازار، تنظیم سطح موجودی و حتی پیشنهاد مسیریابی بهینه برای لیفتراک‌ها یا پهپادها تجزیه‌وتحلیل می‌کنند. این فناوری نه‌تنها کارایی را افزایش می‌دهد، بلکه با پیش‌بینی دقیق‌تر نیازهای آینده، عملیات لجستیکی را بهینه می‌کند.
انبار هوشمند چه معایب و چالش‌هایی دارد؟
همان‌طور که انبار مکانیزه به تکامل خود ادامه می‌دهد، چالشهای متعددی نیز به همراه خواهد داشت. پرداختن به این چالش‌‌ها می‌تواند شیوه انبارداری هوشمند را به تکامل برساند. در ادامه به معایب و چالشهای انبار مکانیزه اشاره می‌کنیم:
پیچیدگی در یکپارچه‌سازی
ازآنجایی‌که انبارها انواع فناوریهای جدید را اتخاذ می‌کنند، ادغام این سیستم‌‌ها در یک چارچوب عملیاتی منسجم چالش مهمی را به همراه دارد. این ادغام باید یکپارچه باشد تا اطمینان حاصل شود که دادهها به طور مؤثر بین سیستم‌‌ها جریان می‌یابد و امکان تصمیم‌گیری در زمان واقعی را فراهم می‌کند. انبارهای هوشمند باید استراتژی‌‌های یکپارچه‌سازی خود را به دقت برنامه‌ریزی و اجرا کنند.
خطرات امنیت سایبری
با افزایش دیجیتالی شدن، انبارهای هوشمند در برابر تهدیدات سایبری آسیب‌پذیرتر می‌شوند. این مورد می‌تواند از نقض دادهها و حملات باج افزار گرفته تا هک‌‌های سیستمیک پیچیده‌تر متغیر باشد. محافظت در برابر این تهدیدات مستلزم اقدامات امنیت سایبری قوی از جمله معماری شبکه ایمن، ممیزی‌‌های امنیتی منظم و آموزش کارکنان در بهترین شیوه‌‌های امنیت سایبری است.
آموزش و یادگیری
پیشرفت سریع فناوری در انبارداری هوشمند به نیروی انسانی نیاز دارد که دانش لازم برای کار با سیستم‌های جدید و در حال تکامل را بداند. مهارت و دانش باید در حوزه مدیریت رباتیک، تجزیه‌وتحلیل دادهها و یکپارچه‌سازی سیستم باشد. این موارد معمولاً در مجموعه مهارت‌‌های کارکنان سنتی انبار یافت نمی‌شوند. رفع این شکاف مستلزم سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی در آموزش و احتمالاً استخدام نیروهای متخصص است.
جدیدترین فناوریهای انبارداری در فضاسازان امین
انبار هوشمند فقط یک روند نیست، بلکه یک الزام استراتژیک در بازار پرشتاب امروزی است. با سرمایه‌گذاری مناسب در انبارداری مکانیزه می‌توانید عملیات تجاری خود را ارتقا دهید که درنتیجه منجر به بهبود سایر جنبه‌های کسب و کار شما می‌شود. توصیه می‌کنیم با فضاسازان امین و جدیدترین فناوریهای موجود در انبار مکانیزه همراه شوید تا یک زنجیره تأمین کارآمدتر، تحویل به موقع کالاها و البته مشتریان راضی‌تر داشته باشید. همچنین برای آشنایی با انواع قفسه بندی، مثل قفسه بندی پیچ و مهره ای، راک و… به وبسایت فضاسازان (www.fazasazanamin.com) سر بزنید.
