ارتباط کمبود آهن و آزمایش Ferritin
بسیاری از افراد از خستگی مداوم در طول روز، بی حالی و ضعف در هنگام فعالیت و عدم تمرکز شکایت دارند اما دلیل آن را نمی‌دانند. یکی از دلایل رایج این اتفاق می‌تواند کم خونی باشد. کم خونی اشکال متنوعی دارد که یکی از آن‌ها کم خونی فقر آهن است. چنانچه با این علائم به پزشک مراجعه کنید، او انجام مجموعه‌ای از آزمایش‌ها را که مشکلات کم خونی را بررسی می‌کند تجویز خواهد کرد. یکی از این تست‌ها، بررسی میزان نرمال Ferritin در زنان است. در این مقاله به معرفی این آزمایش و نحوه تفسیر آن می‌پردازیم.
Ferritin در آزمایش خون چیست؟
آهن یکی از مواد معدنی ضروری برای بدن انسان است که برای تولید هموگلوبین (HGB) در گلبول‌های قرمز خون استفاده می‌شود. هموگلوبین مسئول حمل اکسیژن در جریان خون است. سطوح پایین آهن باعث می‌شود گلبول‌های قرمز به اندازه کافی اکسیژن نداشته باشند و در نتیجه کمتر تولید شوند. در نتیجه میزان اکسیژن در بافت‌ها و اندام‌ها کاهش می‌یابد و منجر به عوارض بسیاری مانند ضعف، خستگی، سرگیجه و اختلال تمرکز می‌شود.
فریتین پروتئینی است که آهن دریافت شده از طریق غذا را مطابق با نیاز بدن ذخیره و آزاد می‌کند. فریتین بیشتر در سلول‌ها و به مقدار کم در جریان خون یافت می‌شود. این پروتئین که مسئول ذخیره آهن است، با آزمایش Ferritin اندازه‌گیری می‌شود. میزان فریتین می‌تواند معیار خوبی برای تشخیص ذخایر آهن در بدن و علت کم خونی باشد.
دلایل تجویز آزمایش Ferritin چیست؟
پزشک شما ممکن است این آزمایش را در صورت احتمال کم خونی فقر آهن یا برخی از انواع دیگر کم خونی، تالاسمی یا مسمومیت با آهن تجویز کند. سطح فریتین باید در محدوده خاصی باشد و مقدار کمتر یا بیشتر از این محدوده برای سلامت انسان مضر است. چنانچه نشانه‌های زیر را دارید ممکن است پزشک آزمایش فریتین را تجویز کند:
- بی‌حالی مداوم
- ضعف عضلات
- سرگیجه و سیاهی رفتن چشم‌ها
- سردرد
- عدم تمرکز
- بدخلقی
میزان نرمال Ferritin در آزمایش خون همیشه نشان دهنده عملکرد سالم متابولیسم آهن نیست. به عنوان مثال در بیماری‌های کبد، اگرچه سطح فریتین در محدوده طبیعی است، اما ممکن است به این معنی نباشد که کمبود آهن وجود ندارد. به همین دلیل، ممکن است همراه با آزمایش فریتین درخواست شود.
تفسیر آزمایش Ferritin
مقدار فریتین زیر ۲۰ نانوگرم در میلی لیتر نشان دهنده سطح پایین فریتین است. فریتین پایین نشان دهنده کمبود آهن است. با کاهش آهن در بدن، استفاده از آهن ذخیره شده افزایش می‌یابد. اگر نتوان با تغذیه آهن کافی دریافت کرد یا در صورت از دست دادن شدید آهن در بدن (با خونریزی، خونریزی قاعدگی یا موارد دیگر)، یا اگر نیاز بدن به آهن افزایش یافته باشد (بارداری، دوران شیردهی) نیز فریتین پایین دیده می‌شود. به طور کلی سطح پایین Ferritin می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:
- کم خونی فقر آهن
- زایمان مکرر یا سقط جنین
- خونریزی معده و روده
- خونریزی شدید قاعدگی
- بیماری سلیاک
- مصرف زیاد مواد غذایی مانند چای و قهوه که جذب آهن را مختل می‌کند.
- مصرف گوشت نیم پز یا محصولات گوشتی فرآوری شده
فریتین بالا نیز نشان می‌دهد که آهن بیشتری از آنچه لازم است در بدن ذخیره می‌شود. سقف میزان نرمال Ferritin در زنان ۱۵۰ نانوگرم در میلی لیتر و در مردان ۲۰۰ نانوگرم در میلی لیتر است. اگر سطح فریتین خیلی بالا باشد بسیار مهم است و نیاز به مداخله فوری دارد. عوامل زیر می‌تواند دلیل افزایش میزان Ferritin باشد:
- بیماری هماکروتوز
- مصرف زیاد الکل
- دیابت نوع ۲
- پرکاری تیروئید
- سرطان خون
- هپاتیت C
تست های مرتبط با آزمایش Ferritin
آزمایش Ferritin یکی از انواع آزمایش‌هایی است که برای تشخیص کم خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بررسی موارد زیر در کنار این آزمایش می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر علت کم خونی کمک کند:
- آزمایش آهن سرم: میزان آهن خون را بررسی می‌کند.
- آزمایش TIBC: تعداد پروتئین‌های خون که می‌توانند آهن را به خود متصل کنند مورد شمارش قرار می‌دهد.
آزمایش CBC نیز همه سلول‌های خونی را مورد شمارش قرار می‌دهد و اختلال در تولید این سلول‌ها را بررسی می‌کند. این آزمایش خود مجموعه‌ای از آزمایش‌های خون است که بعضی اط آن‌ها شامل موارد زیر است:
- آزمایش هموگلوبین: هموگلوبین بخشی از سلول قرمز است که مسئول حمل اکسیژن در جریان خون است. کاهش تعداد این پروتئین موجب کم خونی می‌شود.
- آزمایش RBC: این آزمایش تعداد گلبول‌های قرمز را مشخص می‌کند.
- آزمایش MCV: میانگین حجم یک گلبول قرمز را نشان می‌دهد.
- آزمایش MCH: این آزمایش میزان غلظت هموگلوبین یک گلبول قرمز را نشان می‌دهد.
- کمبود ویتامین B: ویتامین B12 نقش مهمی در تولید گلبول‌های قرمز دارد. میزان نرمال ویتامین B12 در آزمایش خون بین ۲۰۰ تا ۹۰۰ ng/ML است.
شرایط انجام آزمایش Ferritin
انجام این آزمایش نیازمند آمادگی خاصی نیست و می‌توان در هر زمانی از روز بدون ناشتایی آن را انجام داد. البته مصرف بعضی داروها به خصوص مکمل‌های دارای آهن باید مدتی پیش از آزمایش متوقف شود. لازم است که پیش از آزمایش درباره بیماری‌ها و داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید.
هومکا و انجام آزمایش ferritin در منزل!
اگر علائم کم خونی را در خود احساس می‌کنید لازم است که آزمایش Ferritin را انجام دهید. خوشبختانه برای انجام این تست نیازی به مراجعه به آزمایشگاه نیست و به راحتی و با یک تماس می‌توانید این آزمایش یا هرگونه آزمایش پزشکی را در منزل انجام دهید.
برای ثبت درخواست آزمایش در منزل می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس بگیرید تا در ساعت هماهنگ شده به منزل شما مراجعه کرده و اقدام به نمونه گیری در محل نمایند. نتایج آزمایش در سریع‌ترین زمان و به صورت آنلاین در اختیار شما قرار خواهد گرفت.
این خدمات در تمام نقاط استان تهران و شهرستان‌های کرج، مشهد، تبریز، قم، اهواز، اصفهان، قزوین، رشت و شیراز قابل دسترس است. همچنین شما از تمام نقاط ایران می‌توانید برای تفسیر نتایج آزمایشات پیشین خود با ما تماس بگیرید. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت www.homeca.ir مراجعه کنید.
