کاربردهای اسید فسفریک خوراکی، سود پرک و کافئین در صنایع غذایی

امروزه ترکیبات شیمیایی مختلفی در صنایع غذایی استفاده می شوند. کاربرد این ترکیبات می تواند به بهبود فرآیندهای صنعتی و همچنین افزایش کیفیت محصولات کمک کند. برای مثال اسید فسفریک به طور گسترده ای در ساخت نمک های فسفات استفاده می شود. خواص سود پرک باعث شده است تا این ماده نقش مهمی در بسیاری از صنایع مثل نفت، داروسازی، تولید کاغذ، صابون، مواد شوینده داشته باشد. کافئین یک محرک شیمیایی طبیعی است که می تواند به صورت مصنوعی در آزمایشگاه هم تولید شود.

اسید فسفریک خوراکی

اسید فسفریک خوراکی علاوه بر اینکه یک معرف شیمیایی است، به عنوان یک عنصر در غذاها و نوشیدنی ها استفاده می شود. اسید فسفریک معمولاً برای کنترل pH در صنایع غذایی مثل تولید پنیر و چربی ها استفاده می شود. این ماده همچنین در صنعت نوشابه سازی به ویژه کولا کاربرد زیادی دارد. اسید فسفریک خوراکی به دلیل طعم ترش جایگزین مناسبی برای اسید سیتریک و اسید مالیک در نوشابه ها است. این ماده به عنوان عامل شفاف کننده در صنعت قند کاربرد دارد و همچنین بهبود دهنده آرد است. اسید فسفریک خوراکی به طور گسترده ای در صنعت داروسازی نیز استفاده می شود. علاوه بر این، اسید فسفریک خوراکی در تهیه نوشیدنی های سبک، طعم دهنده ها و محصولات غذایی کنسرو شده نیز کاربرد دارد. حجم محصول، شرکت توید کننده و درجه خلوص از عوامل مهم تاصیرگذار بر قیمت اسید فسفریک خوراکی در بازار مواد شیمیایی هستند.

اسید فسفریک خوراکی دارای ویژگی هایی همچون غلظت بالا، خلوص بالا و بلورینگی بالا است. هنگامی که در دمای حدود 4 درجه سانتی گراد قرار بگیرد و غلظت آن بیشتر از 85٪ باشد، بلورینگی آن افزایش می یابد. استفاده از اسید فسفریک در فرآیند خرد کردن میوه می تواند از تغییر طعم پالپ میوه به دلیل اکسیداسیون و تغییر رنگ سریع جلوگیری کند.

اسید فسفریک در شکل مایع خود بی رنگ، شفاف یا کمی روشن است. این اسید بی بو است و طعم آن بسیار ترش است. اسید فسفریک دارای نقطه ذوب 42 درجه سانتی گراد و نقطه جوش 261 درجه بوده و زمانی که گرم شود به تدریج آب می شود. در نوشیدنی‌های گازدار، می ‌تواند با یون ‌های فلزی موجود در آب واکنش دهد تا فعالیت یون‌ های فلزی را مهار کند. در نتیجه از اکسید شدن، خراب شدن و تغییر رنگ نوشیدنی ها جلوگیری کند. همچنین می تواند نوشیدنی ها را برای مدت طولانی پایدار کند.

اسید فسفریک خوراکی برای پایدار نگه داشتن ویتامین C در نوشیدنی های مختلف از جمله آب میوه استفاده می شود. در مورد غنی سازی ویتامین C، افزودن فسفات می تواند به طور موثری از تجزیه اکسیداتیو ویتامین C جلوگیری کند. در همین حال اسید فسفریک خوراکی می تواند از تبدیل شدن پکتین محلول به پکتین نامحلول در آب میوه ها جلوگیری کند.

توجه داشته باشید که مصرف زیاد اسید فسفریک خوراکی جذب کلسیم را در بدن کاهش داده و بر رشد طبیعی استخوان تاثیر می گذارد. علاوه بر این، اسید فسفریک می تواند مانع جذب آهن شود که یکی از مواد اصلی برای خون سازی است. هنگامی که آهن کافی در بدن وجود نداشته نباشد کم خونی ناشی از فقر آهن به وجود می آید.

سود پرک

سود پرک یا هیدروکسید سدیم (NaOH) که کاستیک سودا نیز نامیده می شود یک جامد کریستالی سفید، خورنده و بی بو و یک باز فلزی بسیار سوزاننده است که از کاتیون های سدیم (Na) و آنیون های هیدروکسید (OH) ساخته شده است. سود پرک یا هیدروکسید پتاسیم قرن هاست که برای ساخت صابون مورد استفاده قرار می گیرد. توانایی آن در حل کردن چربی آن را به یک ماده رایج در پاک کننده های اجاق گاز و محصولات باز کننده انسداد فاضلاب تبدیل کرده است.

دقت داشته باشید که این ترکیب بسیار محلول در آب است و دی اکسید کربن و رطوبت هوا را جذب می کند بنابراین باید در یک ظرف دربسته نگهداری شود. سود پرک به عنوان پرمصرف ترین ماده قلیایی صنعتی در نظر گرفته می شود و برای بافت های جانوری و گیاهی و حتی فلزات بسیار خورنده است. همچنین توانایی آن در آزمایش تعداد زیادی کاتیون و تهیه محیط های قلیایی مورد نیاز، این ماده را به متداول ترین باز در آزمایشگاه های شیمیایی تبدیل کرده است. برای خرید سودپرک می توانید به مراکز فروش مواد شیمیایی و یا سایت های معتبر فعال در این زمینه مراجعه نمایید.

هنگامی که سود پرک در آب حل می شود، محلول های قلیایی تشکیل می دهد که می تواند در تصفیه سلولز، حذف اسیدهای آلی و سولفوریک اسید و ساخت برخی مواد شیمیایی مورد استفاده قرار گیرد. مقدار زیادی هیدروکسید سدیم برای تصفیه پساب در کارخانه های تولید دی اکسید تیتانیوم استفاده می شود.

یکی دیگر از کاربردهای عمده سود پرک ساخت کاغذ از چوب است. در فرآیند کرافت، چوب با محلولی حاوی سولفید سدیم و هیدروکسید سدیم تیمار می شود. بیشتر مواد ناخواسته موجود در چوب، مانند لیگنین ها طی این فرآیند حل می شوند و سلولز نسبتا خالص باقی می ماند که فیلتر می شود. این سلولز که در ادامه بیشتر خالص می شود اساس تولید کاغذ را تشکیل می دهد.

هیدروکسید سدیم برای متعادل کردن و حفظ سطح pH محصولات مراقبت از پوست نیز استفاده می شود. فرمول های مراقبت از پوست حاوی مقادیر کمی هیدروکسید سدیم در غلظت های پایین هستند. در حالی که این ماده شیمیایی در محصولات مراقبت از پوست بی خطر در نظر گرفته می شود، اما ممکن است واکنش غیرمنتظره ای در پوست های حساس ایجاد کند. برخی از علائم واکنش نامطلوب نسبت به این ماده شیمیایی عبارتند از کهیر، پوسته پوسته شدن، التهاب، قرمزی و تحریک. در صورت مشاهده این علایم فورا با پزشک خودتان تماس بگیرید.

کافئین

کافئین طبیعی از دانه های قهوه به دست می آید. این ماده در نوشیدنی های انرژی زا و قرص های کافئین مورد استفاده قرار می گیرد. کافئین یک محرک قوی است و می توان از آن برای بهبود قدرت بدنی و افزایش استقامت استفاده کرد. این دارو به عنوان نوتروپیک طبقه بندی می شود زیرا نورون ها را حساس می کند و تحریک ذهنی را فراهم می کند. مصرف کافئین همچنین با کاهش خطر ابتلا به آلزایمر، سیروز و سرطان کبد مرتبط است.

مقادیر کم کافئین ممکن است به کاهش خطر ابتلا به برخی بیماری‌ های مرتبط با مغز از جمله پارکینسون کمک کرده و از سلول‌ های مغز محافظت کند.

کافئین به سم زدایی کبد و حذف سموم از روده بزرگ کمک می کند. ادعا می شود که آلکالوئیدهای موجود در کافئین تولید آنزیم «گلوتاتیون-S-ترانسفراز» را افزایش می دهند که در سم زدایی کبد موثر هستند.

کافئین استقامت بدنی بعد از ورزش را افزایش می دهد. این ماده می تواند باعث افزایش گلیکوژن در عضلات ورزشکارانی می شود که بعد از یک ورزش سنگین نوشیدنی های کافئین دار مصرف می کنند. گلیکوژن به عضلات سوخت می دهد و به ورزشکاران کمک می کند تا بعد از تمرین سریع تر ریکاوری کنند. کافئین با تجزیه چربی و اسیدهای چرب متابولیسم بدن را نیز بیشتر می کند.

فراموش نکنید که اگرچه کافئین فواید زیادی دارد اما ا می تواند اعتیاد آور بوده و با داروهای روانپزشکی، افسردگی و تیروئید تداخل داشته باشد. کافئین بسیار اسیدی است و می تواند باعث تحریک دستگاه گوارش در افرادی که مشکلات معده دارند، شود. کافئین همچنین عضلات اسفنکتر معده را شل می کند که مسئول جلوگیری از ورود اسید معده به مری هستند. در مجموع، مصرف متوسط ​​کافئین برای بزرگسالان بی‌ خطر تلقی می‌ شود اما افزایش میزان مصرف در درازمدت می‌ تواند برای سلامتی مضر باشد.